TARİH
Toplumların geçmişteki faaliyetlerini, toplumlar arasındaki münasebetleri yer ve zaman göstererek, sebep sonuç ilişkisi içinde inceleyen bilime tarih denir.
Tarihin gözlemi, deneyi ve tekrarı yapılamaz.
TARİHİN ŞARTLARI
1-Zaman
2-Yer
3-Sebep
4-Sonuç
5-Zamanda yayılma
6-Mekanda yayılma
İSLAM TARİHİNİN KAYNAKLARI
1-KURAN-I KERİM:
Müslümanların kutsal kitabı. Kuran-ı Kerim, İslam tarihinin ana kaynağıdır.
Kuran-ı Kerim, 610 yılının Ramazan ayının 27. gecesi Cebrail tarafından Hz.Muhammed’e vahyedilmiştir.
Kuran-ı Kerim, 114 sure, 30 cüz ve 600 sayfadır.
Kuran-ı Kerim’de dün ve yarın ile ilgili bütün olaylar, Müslümanların yaşam tarzları , kısacası her şey yazılıdır.
2-HADİSLER: Hz. Muhammed’in Müslümanları aydınlatmak için söylediği sözlerdir. En önemli hadis kitabı Buhari’nin Sahih-i Buhari adlı kitabıdır.
3-BELGELER: İslam devletinin diğer devletlerle yazışmalarını içerir.
4-BİYOGRAFİLER: SİYER: Hz.Muhammed’in hayatını konu alan eserlere verilen isimdir.
MEGAZİ: Hz.Muhammed’in savaşlarını konu alan eserlere verilen isimdir.
TABAKAT: Hz. Muhammed ve çevresindeki insanların biyografilerini konu alan eserlere verilen isimdir.
5-KİTABELER, ABİDELER, SİKKELER
İSLAMİYET ÖNCESİ ARABİSTAN VE DÜNYA
ARABİSTAN
Arabistan Asya’nın güneybatısında yer alan bir yarımadadır. Kuzeyinde Suriye, doğusunda Basra Körfezi, batısında Kızıldeniz, güneyinde Umman Denizi ile çevrilidir.
Arabistan’ın üç önemli bölgesi vardır: HİCAZ, YEMEN, NECD
ARABİSTAN’DA KURULMUŞ DEVLETLER
Main, Sebe, Himyeri, Gassaniler, Nebatiler, Hire Krallığı, Tedmürlüler, Kindeliler
HİCAZ BÖLGESİ
İklim, toprak yapısı ve madenler bakımından Arabistan’ın en fakir bölgesidir.Ancak İslam’ın iki kutsal şehri Mekke ve Medine, Hicaz bölgesindedir.
MEKKE
Hz.İbrahim’in Kabe’yi inşası, oğlu Hz.İsmail ile ilgili kurban hadisesi, zemzem kuyusu , Hacerülesved taşı Mekke’nin kutsallarıdır.
Hz.İsmail soyundan gelen Adnaniler, Mekke’de uzun süre yönetime hakim olmuşlardır. Kureyş kabilesi, Adnanilerin bir koludur.
Mekke’yi idare eden Kureyş kabilesi 10 aileden oluşuyordu. Bunlardan Haşimoğulları dini ve sosyal meselelerle, Ümeyyeoğulları askeri ve ticari konularda hak sahibiydiler.
Araplarda kabilelerin başında şeyh ya da emir denilen başkanlar bulunurdu.
Arap toplumu göçebe (bedevi) ve yerleşik ( medeni- hadari) olmak üzere ikiye ayrılırdı.
MEDİNE
Medine’nin en önemli özelliği peygamberimizin mezarının orada olmasıdır.
ARABİSTAN’DA İSLAMİYET ÖNCESİ DİNLER
1-Putperestlik: Arapların en önemli putları Hubel, Lat, Menat ve Uzza’dır.
2-Sabilik: Yıldız ve gök cisimlerine tapma
3-Mecusilek: Zerdüşt inancı. Ateşe tapma
4-Hıristiyanlık
5-Yahudilek
6-Hanif: Hz.İbrahim’in tek tanrı inancı.
BİZANS İMPARATORLUĞU
Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasından sonra merkezi İstanbul olan doğu kısmına Bizans adı verilir. Bizans’ın gerçek ismi Doğu Roma İmparatorluğu’dur. Bizans 1453’te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkılmıştır.
DİN:
Bizans’ın dini 3 esasa dayanır:
1-Antik Yunan düşüncesi
2-Helenizm ( Büyük İskender’in doğu ve batı kültürlerini karıştırarak ortaya çıkardığı arabesk kültür)
3-IV.yy.da resmi devlet dini olan Hıristiyanlığın Ortodoks mezhebi
SASANİ İMPARATORLUĞU
Sasaniler, İran’da 226’da kuruldular. İslam ordularının saldırıları sonucu yıkıldılar.
DİN:
Sasanilerin dini Zerdüştlüktür. Kutsal kitaplarının ismi Avesta’dır. Avesta, Zerdüşt’ün Gotha adı verilen vecizelerinden oluşur. Zerdüştlükte iyilik tanrısı Ahuramazda (Hürmüz), kötülük tanrısı Ehrimen ile sürekli savaşır. Sonuçta Ahuramazda hep galip çıkar.
HIRİSTİYANLIK
Vahiyli dinlerin ikincisidir. Peygamberleri Hz.İsa, kitapları İncil’dir. Hıristiyanların lideri Papa’dır. Papa, Vatikan’da oturur. Rahiplerin (Papazların) önemli görevleri şunlardır:
1-VAFTİZ: Hıristiyanlar insanların günahkar olarak doğduklarına inanırlar. Bu sebeple çocuklar papazlar tarafından kutsanır. Bu törene vaftiz adı verilir. Vaftiz olmayan kişi günahkar olarak gömülür.
2-EVLENDİRME
3-ÖLÜ GÖMME
4-GÜNAH ÇIKARMA
5-AFOROZ : Bir Hıristiyanın dine ve kiliseye karşı suç işlemesi sonucu dinden çıkarılması.
6-ENTERDİ: Bir millet aforoz edilirse buna enterdi denir. Mesela tarihte İngiltere enterdi cezası almıştır.
7-ENDÜLÜJANS: Cennet tapusu. Papazlar toprak karşılığı olarak halka endülüjans belgeleri dağıtırlardı. Endülüjans sayesinde papalık büyük bir servete sahip olmuştur.
8-ENGİZİSYON: Papazlar dine karşı gelenleri engizisyon adı verilen mahkemelerde yargılarlardı. Mahkemenin cezası genellikle ölümdü. Mesela Viklif İncil’i İngilizce’ye çevirince engizisyonda yargılandı ve yakılma cezası aldı. Ancak Viklif ölmüştü ama mezarından çıkarıp yaktılar.
Rahipler XV. Yüzyıldan sonra evlenmediler. Bu durum onların toplumdan uzaklaşmalarına sebep oldu.
HİNDİSTAN
M.Ö. 1200’lerde Hindistan’a gelen Ariler sosyal yapıda büyük değişikliğe sebep oldular. Kast sitemini ortaya çıkardılar. Bu sistemde halk:
1-Brahmanlar (Din adamları)
2-Kşatriyalar ( İdari ve askeri gücü elinde tutan halk)
3-Vaysiyalar ( Ticaret ve tarımı elinde tutan halk)
4-Südralar ( Köleler)
olmak üzere dörde ayrılırdı.
Kast sistemi Hindistan’ı perişan hale getirmiştir. Dört bölüme ayrılan halk birbirinden ayrı yaşamıştır. Kast sistemi Budizm’in doğmasına sebep olmuştur.
DİN:
Hindistan’da
1-Hinduizm
2-Budizm
dinleri yaygın olarak kullanılır.
Hinduizm Veda adı verilen dört kitaptan oluşur. Budizm, Buda’nın temel felsefesini anlatır. Bu felsefeye göre hiçbir canlı diğer bir canlıya zarar veremez. Bu sebeple Budistler et yemezler.
Hindistan’da beyaz inek Hindular tarafından kutsal sayılır. Müslümanlarla Hindular arasında kurban bayramında her zaman problem çıkar.
ÇİN
Dünyanın en kalabalık nüfusuna sahip olan Çin, en eski medeniyetlerden biridir. Toplum, geleneklerine sıkı sıkı bağlıdır.
DİN:
1-Taoizm: Lao Tzu, bu dinin kurucusudur. Tao, Çin’e göre Allah demektir. Taocular, insanın iç huzurunun olmasına büyük önem vermişlerdir.
2-Budizm
3-Konfüçyüsçülük: Ünlü filozof Konfüçyüs, devlet, siyaset, ahlak, sosyal meselelerle ilgili önemli gelenekler ortaya koymuştur.
4-Çin, günümüzde ateist akımın etkisindedir.
JAPONYA
Büyük Okyanus’ta adalardan oluşan Japonya’da halk geleneklerine sıkı sıkı bağlıdır.
Japonlar Şinto dinine bağlıdırlar. Şintoizm’de güneşe ve Fuji Yama yanardağına tapınılır. Güneş doğarken ve batarken ibadet ederler.
ORTA ASYA
Orta Asya’da yaşayan Türkler şu dinlere inanmışlardır:
1-Gök Tanrı Dini
2-Atalar kültü ( Atalara ait olan eşyalara, fikirlere saygı duymak)
3-Şamanizm (Bir totem ve bir büyücüden (şaman) oluşan dini sistem. Şaman totemin etrafında dans ederek kötü ruhları kovar. Şaman aynı zamanda doktordur.)
4-Budizm
5-Maniheizm
6-Yahudilik
7-Hıristiyanlık
8-İslamiyet ( Türkler 10. yüzyıldan itibaren Müslüman olmuşlardır.)
HZ. MUHAMMED’İN HAYATI
SOYU: Kusay---Nizar---Maad ve Adnanoğulları---Hz.İsmail----Hz.İbrahim---Hz.Muhammed
KUREYŞ: Adnanoğulları’ndan Fihr, Hz.Muhammed’in 10. dedesi olup kendisine Kureyş dendiği için Fihr’in neslinden gelenler bu adla anılmışlardır.
Kureyş kabilesi 12 kola ayrılır. Bunlardan Abd Menaf’ın oğullarından Haşim’in oğlu Abdülmuttalib peygamberimizin dedesidir.
ABDÜLMUTTALİB: Mekke’nin ileri gelenlerinden olup peygamberimizin dedesidir. Onun zamanında 4 önemli olay meydana gelmiştir.
1-Zemzem kuyusunun yeniden açılması
2-Oğlu Abdullah’ı Allah’a kurban adaması ( 100 deve kurban ederek oğlunu kurtarmıştır.)
3-Fil Olayı ( Kral Ebrehe’nin Kabe’yi yıkmak için filleriyle saldırması)
4-Hz.,Muhammed’in doğumu
ABDULLAH: Peygamberimizin babası olup Abdülmuttalib’in oğludur. Amine ile evlenmiştir. 25 yaşındayken, evlendikten birkaç ay sonra vefat etmiştir.
HZ. MUHAMMED’İN DOĞUMU:
Fil Olayı’ndan 50-55 gün sonra Rebiülevvel ayının 12. Pazartesi gecesi ( Miladi 20 Nisan 571) doğmuştur.
Babası o doğmadan vefat ettiği için bakımını dedesi Abdülmuttalib üstlenmiştir. Hz.Muhammed, Halime adında bir süt anneye verilmiştir. Bunun sebebi:
1-Bedevilerin yaşadığı vahaların serin olması
2-Vahalarda yaşayan bedevilerin güzel Arapça konuşmaları
Hz.Muhammed’in süt kardeşinin ismi Şeyma’dır.
Hz.Muhammed, 6 yaşında iken annesine teslim edildi. Aynı sene annesi vefat etti. Bunun üzerine peygamberimiz dedesi Abdülmuttalib ile kalmaya başladı. Ancak 8 yaşında iken dedesi vefat etti. Bunun üzerine amcası Ebu Talib onu yanına aldı.
HZ.MUHAMMED’İN GENÇLİĞİ
Hz. Muhammed gençliğinde Muhammedü’l-Emin (Güvenilir Muhammed) adı ile anılırdı. Bu unvan ona hiç yalan söylemediği için verilmişti.
Muhammedül-Emin 25 yaşında iken 40 yaşındaki Hz.Hatice ile evlendi.
Hz.Hatice, peygamberimizin ilk eşi, çocuklarının annesi ve ilk Müslümanlardan olması sebebiyle İslam tarihinde özel bir yere sahiptir.
Hz.Muhammed bu dönemde amcası Ebu Talib’i kaybedince, yeğeni Hz.Ali’yi yanına aldı. Ayrıca Hz.Hatice’nin ona hediye ettiği Zeyd b. Harise’yi kölelikten azad ederek evlat edindi.
Hz.Muhammed 35 yaşındayken Kabe’nin tamiri sırasında Hacerü’l-Esved (Kara taş)’in yerine konması için Mekkelilere yardım etti. Peygamber hırkasının içine koyduğu taşı kabile temsilcilerine taşıttı. Bu durum onun saygınlığını daha da arttırmıştır.
PEYGAMBER OLUŞU
Hz.Muhammed, putperest değildi. Hanifliği benimsemiştir. Tevhid inancına ( Tek bir Allah) bağlıydı.
40 yaşına geldiği zaman Nur dağındaki Hira mağarasında uzlete çekilmeye başladı.
Ramazan ayının 27. Pazartesi gecesi Hiira’da Cebrail’den ilk vahyi aldı. Cebarail ona: Oku, demişti. Oku, yaratan Rabbinin adıyla oku...
Bu olayı ilk önce eşi Hz.Hatice’ye anlattı ve ona inanan Hz. Hatice, ilk Müslüman oldu.
Ertesi gün din bilgini Varaka ile görüştüler ve Varaka ona peygamber olduğunu müjdeledi.
İlk vahiyden sonra 3 yıl vahiy gelmedi. 3. yılın sonunda Müdessir suresi nazil oldu.
İLK MÜSLÜMANLAR
1-Hz.Hatice
2-Hz.Ali
3-Zeyd b. Harise
4-Hz.Ebubekir
( Bu dört kişi hayattayken cennetle müjdelenmişlerdir.)
İLK HİCRET
İlk Hicret 617 yılında Habeşistan’a yapılmıştır.
617-618 yılları arasında Mekkeliler Müslümanların bulunduğu mahalleyi kuşattılar. Bu üç yıl Müslümanlar için çok zor geçmiştir.
HÜZÜN YILI
619 yılı hüzün yılıdır. Çünkü Peygamberimiz eşi Hz.Hatice’yi ve amcası Ebu Talib’i bu yılda kaybetmiştir.
içeriği
